Kısa Pozisyon Sıkıştırması (Short Squeeze) Nedir?

Kısa Pozisyon Sıkıştırması (Short Squeeze), finans piyasalarında sıkça karşılaşılan bir durumdur. Bu durum, özellikle yatırımcıların kısa pozisyon açtığı hisse senedi veya diğer varlıklarda meydana gelir. Kısa pozisyon sıkıştırması, aşağıdaki temel bileşenlerle tanımlanır.

23 Eylül Cumartesi 2023 Saat: 12:00 Güncelleme: 23 Eylül Cumartesi 2023 Saat: 12:57

Kısa pozisyon sıkıştırması nedir?

Kısa pozisyon sıkıştırması, genellikle açığa satış yapan birçok yatırımcının pozisyonlarını kapatmak zorunda kaldığı bir durum olarak ortaya çıkar. Açığa satış yapanlar, belirli bir varlığın fiyatının düşeceği beklentisiyle işlem yaparlar. Ancak fiyatlar yükselmeye başlarsa, kısa pozisyonların açık zararı artar ve bu durum yatırımcıları zorunlu olarak pozisyonlarını kapatmaya iter.

Kısa pozisyonların kapatılması, genellikle stop-loss emirlerinin tetiklenmesi veya marjin ve vadeli işlem sözleşmeleri için likidasyon işlemleri yoluyla gerçekleşir. Ayrıca, yatırımcılar daha büyük kayıplardan kaçınmak için pozisyonlarını manuel olarak da kapatabilirler.

Kısa pozisyon sıkıştırması durumunda, ilgili varlığın fiyatı hızla yükselir. Bu yükseliş, kısa pozisyon sahiplerinin daha yüksek fiyat seviyelerinden geri almalarını gerektirir. Bu da kısa pozisyon sahipleri için potansiyel büyük kayıplara neden olabilir.

Sonuç olarak, kısa pozisyon sıkıştırması, açığa satış yapan yatırımcılar için riskli bir durum olabilir ve iyi bir risk yönetimi stratejisi gerektirir. Kısa pozisyon sahipleri, piyasa koşullarını yakından izlemeli ve olası sıkıştırmalara karşı tedbirli olmalıdır.

Squeeze Ne Demek?

İngilizceden direk çeviri yapıldığı taktirde suyunu sıkmak, sıkıştırmak anlamına gelen bu terim finans alanında düşüş yönlü yatırım yapmak isteyenlerin 'canına okumak' anlamında kullanılır. Short Squeeze yapan yatırımcılar genellikle kitlelerin ortak hareketleri ya da büyük yatırımcıların tek başına bir güruhu ters pozisyonda bırakmaya çalışmasıyla olabilir.

Short Covering Nedir?

Açığa kapama, açık bir kısa pozisyonu kâr veya zararla kapatmak için ödünç alınan menkul kıymetleri geri satın almak anlamına gelir. Başlangıçta açığa satılan aynı menkul kıymetin satın alınmasını ve açığa satış için başlangıçta ödünç alınan hisselerin geri verilmesini gerektirir. Bu tür bir işleme, karşılamak için satın alma denir.

Örneğin, bir tüccar, XYZ'nin 100 hissesini 20 dolardan satıyor, bu hisselerin düşeceği görüşüne bağlı olarak. XYZ 15 dolara düştüğünde, tüccar kısa pozisyonu kapatmak için XYZ'yi geri satın alarak satıştan 500 dolar kar elde eder.

Açığa satış yapanlar pozisyonlarını nasıl kapatır?

Kısa pozisyon sıkıştırması bu nedenle keskin bir fiyat artışına neden olur. Açığa satış yapanlar pozisyonlarını kapadıkça, artan alış emirlerinin etkisi ateşi daha da körükler. Dolayısıyla, kısa pozisyon sıkıştırmasına tipik olarak işlem hacminde de eşit derecede dik bir artış eşlik eder.

Dikkat edilmesi gerekli olan diğer bir nokta daha vardır. Kısa pozisyon sayısı ne kadar yüksekse, açığa satış yapanları kapana kıstırmak ve pozisyonlarını kapatmaya zorlamak da bir o kadar kolaydır. Diğer bir deyişle, kapana kıstırılacak likidite ne kadar yüksekse kısa pozisyon sıkıştırması sebebiyle oynaklıktaki artış da o kadar yüksek olacaktır. Bu bağlamda kısa pozisyon sıkıştırması, arzda bir düşüş yaşanırken talepte geçici bir artışın olmasıdır.
Kısa pozisyon sıkıştırmasının tersi uzun pozisyon sıkıştırmasıdır, ancak buna daha az sık rastlanır. Uzun pozisyon sıkıştırmasında da artan satış baskısı sebebiyle uzun pozisyondakiler kapana kısılır ve bu da fiyatlarda ani bir düşüşe neden olur.

Kısa pozisyon sıkıştırması nasıl ortaya çıkar?

Kısa pozisyon sıkıştırması, alış baskısında ani bir artış olduğunda ortaya çıkar. Açığa satış üzerine makalemizi okuduysanız, bunun yüksek riskli bir strateji olduğunu biliyorsunuzdur. Fakat kısa pozisyon sıkıştırmasını özellikle oynaklığı yüksek bir etkinlik haline getiren, kısa pozisyonları hemen kapatmaya yönelik (alış emirleri ) aniden ortaya çıkan telaştır. Buna, pek çok stop-loss emrinin önemli bir fiyat düzeyinde tetiklenmesi ve açığa satış yapan pek çok kişinin pozisyonlarını aynı anda manuel olarak kapatması dahildir.
Kısa pozisyon sıkıştırması, kısa pozisyonların açılabileceği tüm finans piyasalarında görülebilir. Aynı zamanda, piyasada kısa pozisyon almaya yönelik seçeneklerin olmaması da büyük fiyat balonlarına neden olabilir. En eninde sonunda, bir varlığın fiyatının düşeceğine dair yatırım yapmanın iyi bir yolu yoksa bu varlığın fiyatı uzun bir süre boyunca yükselmeyi sürdürebilir.

Kısa pozisyon sıkıştırması için bir ön koşul, kısa pozisyonların sayısının uzun pozisyonların sayısından fazla olması olabilir. Doğal olarak, kısa pozisyonların sayısı uzun pozisyonların sayısından büyük oranda fazlaysa ateşi körüklemek için daha fazla likidite vardır. Piyasa duyarlılığını takip etmek isteyen kişiler için uzun/kısa oranı bu sebeple yararlı olabilir. Binance Vadeli İşlemler için gerçek zamanlı uzun/kısa oranını kontrol etmek dilerseniz bu sayfayı kullanabilirsiniz.
Deneyimli bazı kullanıcılar, uzun pozisyon açmak ve fiyattaki ani artıştan yararlanmak için potansiyel kısa pozisyon sıkıştırmalarını takip eder. Bu strateji, kısa pozisyon sıkıştırması gerçekleşmeden bir pozisyona girmeyi ve daha yüksek fiyattan satış yapabilmek için hızlı artıştan faydalanmayı içerir.