Avrupa enerji haritası için Türkiye’nin kapısını çalacak
Azerbaycan ile Türkiye arasında 2012 yılında imzalanmış olan hükümetler arası anlaşmanın belirli fıkraları kapsamında; TANAP ile ilgili atılacak olan kapasite genişletme ve arzı arttırma çalışmalarında öncelik kesinlikle Türkiye’ye verilecek.
Azerbaycan‘dan alınmış olan doğalgazı iki katına çıkarma planlarını sürdüren Avrupa, bu konu kapsamında iyi niyet anlaşması imzalamış olsa da Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı için Bakü ile Ankara arasında imzalanmış olan anlaşma kapsamında söz konusu olan boru hattındaki ek kapasitenin üstündeki ilk kullanım hakkı Türkiye’ye tanınacak.
Söz konusu olan fıkralar
Söz konusu olan fıkralarda; “Devletler yıllık olarak 16 milyar metreküp başlangıç hacminin üzerinde Azerbaycan Cumhuriyeti’ne ait olan ve TANAP sisteminden taşınma planı yapılan bütün doğalgazı öncelik olarak Türkiye Cumhuriyeti içerisindeki alıcı olan kişilere teklif edileceğine koşulsuz bir şekilde kabul ederler. TANAP sistemi kapsamında yıllık 32 milyar metreküplük başlangıç seviyesi olan başlangıç kapasitesinin üzerinde genişletilmesi tamamen devletlerin karşılıklı olarak anlaşmasına tabi olacaktır.” ifadelerine yer veriliyor.
Türkiye onay vermeden hareket edilemiyor
Yapılan bu anlaşmaya göre Avrupa’nın almak istedi ilk doğalgaz durumu ve beraberinde faydalanmak istediği kapasite için öncelikle Türkiye ile anlaşması ve beraberinde Ankara’nın da buna onay vermesi gerekiyor.
Toplam olarak 1.3 trilyon metreküp kanıtlanmış olan doğalgaz rezervine sahip Azerbaycan‘dan Avrupa’ya gönderilmiş olan gazın artırılması için uygun ek yatırımlara ihtiyaç duyuluyor.
Güney Gaz Koridoru kapsamında inşa edilmiş olan TANAP’ın Avrupa ayaklarından biri olan TAP’ın yıllık kapasitesi ise 10 milyar metreküp olarak hesaplara geçiyor. Bu boru hattı kapsamındaki kapasitesinin toplamda iki katının artırılması planlamalar arasında.
Rusya’dan yıllık olarak yaklaşık 155 milyar metreküp doğalgaz satın alımı gerçekleştiren Avrupa’nın Azerbaycan‘dan oldukça daha fazla gaz satın alması durumu söz konusu olduğunda kayda değer bir ikame durumu ortaya çıkabiliyor.
Avrupa ise Güney Gaz Koridoru’nda kapasite olarak artış istiyor. Bu kapsamda ise TAP’tan 10 milyar metreküpten toplam 20 milyar metreküpe çıkartılması teknik olarak mümkün gözükmüyor.