Yabancı yatırımcı gayrimenkulde İstanbul'u tercih etti

Gayrimenkul Yurt Dışı Tanıtım Derneği (GİGDER), yabancı yatırımcıların eğilim ve beklentilerini ölçümlemek için yeni bir saha araştırmasına imza attı. Türkiye’de yabancı yatırımcıların gayrimenkule ilgisini ölçen ‘ilk kapsamlı çalışma’ olan saha araştırmasına 48 ülkeden yatırımcılar katıldı.

Buna göre, Türkiye’de gayrimenkul alan yatırımcıların yüzde 92,7’si gayrimenkullerini elinde tutmayı sürdürüyor. Ortalama mülkiyet süresinin 5,7 yıl olduğu ortaya çıkan araştırmaya göre, Türkiye’ye yatırım yapan 4 yabancıdan sadece 1’i vatandaşlık amaçlıyor. Bu veriler, yabancıların her şeye rağmen, Türkiye’de gayrimenkule güvenle yatırım yaptığını, vatandaşlığın ise yatırım kararını belirleyen tek faktör olmadığını gösteriyor.

Araştırmada, yabancı yatırımcıların Türkiye’de satın aldığı gayrimenkul türlerinde ödedikleri ortalama tutar ise 161.500 dolar olarak belirtilirken, rakam sadece konut segmentinde 150.750 dolar olarak yer alıyor.

Türkiye gayrimenkul sektörünün uluslararası pazarda referans noktası olan ve Türkiye’de her 5 gayrimenkulden 1’inin uluslararası yatırımcılara satışı üyeleri tarafından gerçekleştirilen Gayrimenkul Yurt Dışı Tanıtım Derneği (GİGDER), yabancı yatırımcıların eğilim ve beklentilerini ölçümlemek için yeni bir saha araştırmasına imza attı.

Araştırma ile 6 bine yakın kişiye dokunduk

Türkiye’den en çok konut alan Irak, İran, Rusya, Suudi Arabistan, Kuveyt, Ürdün ve Almanya başta olmak üzere geniş bir coğrafyanın ele alındığı araştırmada, yönetici, mühendis, iş insanı, doktor ve emeklilerin ağırlıkta olduğu yatırımcıların yaş ortalamasının 50,6 olarak belirlendiğini belirten AGS Global Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Güler ise “Yürüttüğümüz online saha çalışması kapsamında 410 uluslararası yatırımcıyla görüşmüş olsak da mail, telefon, sms gibi pek çok iletişim kanalı yoluyla her coğrafyadan toplamda 6 bine yakın kişiye dokunduk. Böylece yatırımcıların düşünce, tutum ve davranışlarına yönelik, alanında özgün, kozmopolit bir yapıda, homojenize bir çalışmayı ortaya koyabildik” değerlendirmesini yaptı.

Araştırma verileri arasında diğer önemli 6 başlık ise şöyle yer alıyor:

Yabancıya konut satış payı yüzde 2.7’ye çıktı

Yaklaşık 400 milyar doları bulan dünya gayrimenkul pazarı içerisinde yabancı yatırımlarının payı yüzde 2,6-3 civarında seyrediyor. Birleşik Krallık bu pazar içinde 48 milyar dolarlık yatırım çekerek yüzde 13,9 pay alırken, Türkiye 6,85 milyar dolar ile yüzde 10,6 seviyesinde paya sahip bulunuyor. Türkiye’de 2015 yılında yüzde 1,7 olan yabancıya konut satışı oranı ise 2020 yılı sonunda yüzde 2,7 olarak gerçekleşti.

Vatandaşlık tek başına yatırım nedeni değil

Türkiye’ye gayrimenkul yatırımlarının son yıllarda artmasının bir diğer sebebi vatandaşlık edinimi. Bununla birlikte Türkiye’ye yatırım yapan 4 yabancıdan sadece 1’inin vatandaşlık amaçladığını gösteren araştırma, Türkiye’de gayrimenkul satın alma kararını etkileyen en büyük faktörün vatandaşlık edinmek olmadığını gösteriyor. Verilere göre, katılımcıların yüzde 75,4’ü Türkiye’ye yatırım sürecinde herhangi bir vatandaşlık başvurusu yapmadığını ya da vatandaşlık almadığını ifade ederken, Türkiye’den gayrimenkul satın alan yatırımcıların yüzde 14,6’sı ‘Türk vatandaşlığına’ başvuru sürecinde olduğunu ifade ediyor. Araştırmaya katılan her 10 yatırımcıdan 1’i, gayrimenkul yatırımları sonucunda T.C. vatandaşlığı alma sürecini tamamladığını belirtiyor.

Yabancı için ilk yatırım yüzde 61 ile en fazla İstanbul’a

Araştırmada yabancıların Türkiye’den ilk gayrimenkulü satın aldıkları şehirler sıralamasında yüzde  61 ile İstanbul ilk sırada yer alırken, onu yüzde 27,4 ile Antalya, yüzde 3,7 ile Trabzon takip ediyor. İlk 5’teki sıralamayı yüzde 2 ile Kemer ve Alanya ve yüzde 1,2 ile Yalova izliyor.

En çok daire tercih ediliyor, ortalama 151 bin USD’ye konut alınıyor

İlk satın alınan gayrimenkul türünün yüzde 90,4 oran ile ‘daire’ olarak belirtildiği araştırmada, onu sırayla müstakil ev-villa, ticari gayrimenkul, bina, öğrenci yurdu ve arazi izliyor. Yabancı yatırımcıların Türkiye’de satın aldığı gayrimenkul türleri ışığında, ödedikleri ortalama tutar 161.500 dolar olarak belirtilirken, rakam sadece konut segmentinde 150.750 dolar olarak yer alıyor. Araştırmaya göre, yatırımcıların bu noktada ilgisi ise ağırlıkla yeni projelerde. Araştırmaya katılanların yüzde 57,2’sinin sahip olduğu gayrimenkuller ‘yeni’ iken, yüzde 31,8’inin gayrimenkulü inşaat halinde, yüzde 11’i ise ikinci el.

Yatırımda Ürdün, tatilde Rusya, kalıcı hayat kurmada İngiltere zirvede

Türkiye’den gayrimenkul satın alma amaçları incelendiğinde yüzde 45,40 ile ‘yatırım’ın, ilk neden olduğu görülüyor. Katılımcılara çoklu seçim imkânı tanınarak sağlanan verilere göre, onu ilk 5’te sırayla yüzde 30,50 ile kısa süreli tatil, yüzde 27,80 ile kalıcı hayat, yüzde 27,60 ile vatandaşlık, yüzde 23,70 ile emeklilik izliyor. Sıralamada oturma izni yüzde 13,90 ile, eğitim yüzde 9,5 ile, iş-ticari nedenler yüzde 6,8 ile ve diğer nedenler yüzde 8,10 ile ifade ediliyor.
Araştırma kapsamında ülke bazlı yatırım amaçları incelendiğinde ise, Ürdün’ün yüzde 89,5 ile yatırım amacıyla, yüzde 84,2 ile vatandaşlık almak için gayrimenkul satın alan ülkeler sıralamasında başı çekmesi dikkat çekiyor. Rusya yüzde 76,5 ile kısa süreli tatil, yüzde 35,3 ile emeklilik, yüzde 23,5 ile sağlık nedeniyle gayrimenkul satın alan ülkeler arasında liderken,
İngiltere yüzde 50 ile kalıcı hayat kurma ve yüzde 25 ile eğitim amacıyla gayrimenkul satın alan ülkeler arasında önde yer alıyor. Araştırmada
İran ise yüzde 46,2 ile oturma izni, yüzde 23,1 ile iş/ticari nedenlerle gayrimenkul satın alan ülkeler arasında ilk sırada.

Son trendleri takip eden yeni bir yatırımcı profili var

Uluslararası yatırımcıların izlediği yatırım trendlerini dönemsel olarak analiz eden araştırma, yabancı yatırımcıların yüzde 53,9’unun 2014 2018 yılları arasında Türkiye’den gayrimenkul satın aldığını, yüzde 37,6’sının ise 2019-2020 yılları arasındaki yatırım trendini takip ettiğini ortaya çıkardı. Veriler ‘yeni bir yatırımcı’ profili ile karşı karşıya olduğumuzu gösteriyor.

Verileri değerlendiren GİGDER Başkanı Ömer Faruk Akbal, “Rekabet ve İlham: Türkiye’de Yabancı Gayrimenkul Yatırımlarının Geleceğini İhracat Odaklı Yeniden Düşünmek’ adlı araştırmamız, ülkemizde yabancı yatırımcıların gayrimenkule ilgisini ölçen ‘ilk kapsamlı çalışma’ olmasıyla sektörümüz için kıymetli ve stratejik bir karar alma dinamiğini oluşturuyor.

Bugüne kadar sektörde yabancıya satışla ilgili TÜİK’in aylık ve yıllık satış verileri ile sektör profesyonellerinin deneyimlerinin dışında yabancı yatırımcıların eğilimlerini, tercihlerini, karar alma mekanizmalarını detaylı olarak analiz eden, bunları bilimsel bir dayanağa oturtan bir saha araştırmasının olmaması GİGDER olarak bizi harekete geçirdi” diye konuştu.

Birleşik Krallık hem rakip hem ilham veren bir pazar

Araştırma ile literatürleri tarayarak bir dizi analizle ülke ve pazar dinamiklerini ve yatırımcı eğilimlerini görerek sektörün ve Türkiye’nin tanıtımına yön verecek stratejileri ve pazarları belirlediklerini kaydeden Akbal, “Araştırmamıza ‘Rekabet ve İlham’ diyerek başlamamızın nedeni, dünyada gayrimenkul yatırımları açısından en cazip pazarların başında gelen İngiltere’nin olgunlaşmış bir gayrimenkul pazarı olmasından dolayı hem bir rakip hem de ilham veren bir örnek olarak araştırmada yer alması oldu. Bu pazarı her yönüyle detaylı olarak inceledik ve karşılaştırmalı analizler yaparak önemli stratejiler çıkardık. GİGDER olarak uluslararası gayrimenkul pazarında önümüzdeki 10 yılın yol haritasını çizme hedefimiz doğrultusunda çok çarpıcı sonuçlar edindiğimiz bu araştırmamızın gelecek bölümlerini önümüzdeki süreçte yine kamuoyuyla paylaşmaya devam edeceğiz” dedi.