Viop (Vadeli İşlem Opsiyon Piyasası) nedir?

Kısa ismi ile VİOP olarak bilinen türev piyasanın açılımı Vadeli İşlem Opsiyon Piyasalarıdır

 VİOP, Borsa İstanbul çatısı altında faaliyet gösterir. Türev bir piyasadır. Bu sebeple borsa ve forex piyasalarından çok daha ayrı bir yapıdadır. Birçok yatırımcı tarafından kafa karıştırıcı bulunmasının sebebi de budur. 

Vadeli İşlem Nedir?

Öncelikle Vadeli İşlem'in ne olduğunu bilirsek daha az kafa karışıklığı ile  daha hızlı anlayabiliriz. Vadeli sözcüğü İngilizceden direk çeviri olarak Futures olarak dilimize sirayet etmiş ve anlam olarak daha önceden belirlenmiş tarihle yapılan işlemlerin hemen anında yapılmasına denir.

Vadeli İşlemler Piyasalarındaki Terimler

Kaldıraç: Kaldıraç (Leverage), yatırdığınız sermayenin üstünde bir pozisyonun kar veya zararına ortak olmak demektir. Hesabınızdaki teminatın ile daha büyük pozisyon alabilmenizi sağlar. Kaldıraç oranı, kontratın fiyatına ve borsanın belirlemiş olduğu teminata göre farklılık göstermektedir.

Örnek Kaldıraç Hesaplama yöntemi;

Endeks: XU100

Endeks Fiyatı: 130.000,

Pozisyon büyüklüğü 13.000 Teminat; 1150 TL Kaldıraç Oranı: 13.000/1150; 1:11.30

Pozisyon büyüklüğü: Her bir sözleşme için ne kadarlık pozisyon aldığınızı gösterir. Büyüklük fiyat hareketlerine göre değişir.

Uzun(Long) Pozisyon: Dayanak varlığı sözleşmede belirtilen fiyat üstünden teslim alma hak ve yükümlülüğüne sahip olan taraftır.

Kısa(Short) Pozisyon: Dayanak varlığı sözleşmede belirtilen fiyat üstünden teslim etmekle yükümlü olan taraftır.

Başlangıç Teminatı: Bir vadeli işlem protokolü pozisyonu alındığında ya da alınmadan önce, pozisyon için takas merkezine yatırılması gerekli olan teminattır. 

Sürdürme Teminatı: Başlangıç teminatının yüzde 100’üdür.

Fiziki Teslimat Teminatı: Fiziki teslimatlı vadeli işlem sözleşmelerinde takas yükümlülükleri, T+3 günü 16:30, tamamlanıncaya kadar takas bankın blokeye aldığı teminattır.

Açık Pozisyon: Bir sözleşmede, ters işlemle kapatılmamış uzun ya da kısa pozisyon sayısıdır. (Her uzun pozisyon karşısında bir kısa pozisyon olduğundan, uzun ya da kısa pozisyonların birini hesaba katmak yeterli olmaktadır)

Vadeli İşlem Opsiyonları Hangileridir?

VİOP Piyasalarının Avantajları Nelerdir?

Riskten korunmak için (Hedge); Vadeli işlemler sözleşmeleri üretici, ithalatçı, ihracatçı, yatırımcı ve tüm reel sektör için faiz, kur, fiyat riskine karşı korunma olanağı sağlar.

Yüksek Likitide

Kaldıraç olanağı; VİOP'da kaldıraç etkisiyle yatırımcıya pozisyon büyüklüğü kadar yatırım yapmadan, kredili alış ve açığa satış işlemlerinde olduğu büyük pozisyonlar alınabilmesine imkan verilmektedir.

Vergi Avantajı; VİOP’da işlem gören pay senedi ve endekslerine dayalı sözleşmelerden elde edilen değer artış kazançlarına yüzde 0 stopaj uygulaması aktif olarak devam etmektedir.

Portföy çeşitlendirme; VİOP'da bulunan sözleşmeler portföy yöneticilerine, portföylerini genişletme ve risklerini aktif bir şekilde alternatif yatırım araçlarına bölme olanağı sunmakta.

Çift yönlü işlem; Yükselen piyasada kazanç sağlanabileceği gibi düşüş piyasasından da gelir elde edebilir.

Açığa satış; VIOP’ ta açığa satış işlemleri hisse senetlerine nazaran daha az maliyetli ve zor değildir. Açığa satışınıza karşılık ödünç bulmanız gerekmez ve taşıma maliyeti yoktur.

Gün içi karla işlem yapma; Gün içerisinde elde edilen karlar ile pozisyon artırılabilir.

Teminatın nemalanması; Takasbank’ da nakitiniz pozisyonda dahi olsanız nemalanmaya devam eder.

Karşı taraf riski; Takasbank alıcıya karşı satıcı, satıcıya karşı alıcı konumundadır. İşlemler Takasbank garantisindedir.